Orta Asya ve Çin meslek birliği platformu olarak bilinen Orta Asya- Çin Zirvesi, Orta Asya ülkeleriyle Çin arasındaki ilişkilerin kuruluşunun 30.yıldönümü dolayısıyla bugün çevrim içi olarak gerçekleştirildi. Zirveye, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov’un yanı sıra Çin Devlet Başkanı Xi Jinping katıldı.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov yaptığı konuşmada, ortak çabaları, uzun zamandır acı çeken Afganistan topraklarında daimi barışın tesisine yönlendireceklerinden belli olduğunu dile getirdi. Cumhurbaşkanı Caparov, Orta Asya ülkeleri ve Çin dahil elde etmek üzere milletlerarası toplum için yeni Afganistan hükümetiyle mevcut gündemin en acil konularıyla ilgili diyalog ve meslek birliği temellerinin atılmasının kayda değer olduğunu vurguladı.
Terörizm ve aşırılıkla mücadelenin zirvenin katılımcılarının temel iş birliği alanlarından olduğuna dikkat çekici eden Cumhurbaşkanı Caparov, “Şanghay İş birliği Örgütü çerçevesinde meslek birliğinin çoğalan önemini vurgulamak istiyorum. Bu örgüt ülkelerimiz için bölgesel güvenliğin sağlanması, yeni terör tehditleriyle, bölücülük, yoğunluk ve uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadelede müşterek çabaları koordine etmek için etkili bir platformdur” diye konuştu.
“GÜMRÜK SINIRINDA KARARLI ÇALIŞMA BAŞLATTIK”
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev konuşmasında, Birleşik Milletler Emniyet Konseyi (BMGK) daimi üyesi olarak Çin’in Avrasya bölgesinde barışın, istikrarın ve ilerlemenin güçlendirmesinde kayda değer rol oynadığını vurguladı. Cumhurbaşkanı Tokayev, son yıllarda bölge içi meslek birliğinin devletler arasında güvene dayalı bir diyalog konusunda kilit rol oynadığını söyledi. Orta Asya ülkeleri ve Çin arasında ortak firmaların sayısının arttığını, ticari bariyerlerin kalktığına işaret eden Cumhurbaşkanı Tokayev, “Yasadışı şemaları uygulayan ve meslek dünyası için her türlü bariyerler yaratıcı ahlaksız girişimcilerle mücadele dahil edinmek üzere gümrük sınırında düzeni sağlanmak için kararlı alıştırma başlattık. Bu cins kanunsuz eylemlerle mücadelenin sonuçlarının çok yakın olduğundan eminim” dedi.
“Orta Asya-Çin” meslek birliği formatının büyük imkanlarının etkin kullanılması gerektiğinin de altını çizen Cumhurbaşkanı Tokayev, bu bağlamda ticari ve hesaplı iş birliğinin daha da artırılması gerektiğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Tokayev konuşmasının devamında, Kazakistan’ın Çin’e organik tarım ve gıda ürünleri dahil olmak üzere 135 kalemlik 1 milyar dolar değer ihracatı artırabileceğini belirterek, “Bu bağlamda ticaret ve ulaştırma bağlantısı konularıyla ilgili ortak yaklaşımların geliştirilmesi için Orta Asya-Çin bakanlık istişareleri mekanizmasını başlatmayı öneriyorum” dedi.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ise, Çin’in bağımsızlık, egemenlik ve güvenliğin korunmasıyla ilgili Kazakistan’ın çabalarını desteklediğini açıklama ederek, Cumhurbaşkanı Tokayev’in liderliğinde Kazakistan’ın tüm zorlukları aşacağını ve daha dinç ışık halkası geleceğini söyledi.
Zirve sonunda, Orta Asya ülkeleriyle Çin arasındaki diplomatik ilişkilerinin kuruluşunun 30.yıldönümü dolayısıyla iki taraflı bildiri kabul edildi.